Kazanç kaybı zorunlu sigortadan istenemez.

Kazanç kaybı zararının, kazadan kaynaklanan dolaylı zarar mahiyetinde olduğu ve davalı trafik
sigortacısının sadece doğrudan zararlardan sorumlu olduğu, bu zararın Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası
Genel Şartları ve poliçe özel şartları uyarınca teminat kapsamında bulunmadığı açıktır.

17. Hukuk Dairesi 2018/6083 E. , 2020/4887 K.

“İçtihat Metni”
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın
kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davacı vekili, davalılar … ve … vekili ile davalı … Sigorta A.Ş. vekili
tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A RDavacı vekili, davalıların işleteni, sürücüsü ve trafik sigortacısı olduğu araçların kusuru nedeniyle yaşanan
zincirleme kazada davacı aracının hasar gördüğünü, hasar bedelini kasko sigortacılarından aldıklarını; ancak
araçtaki değer kaybı ve tamir süresince aracın kullanılamamasından doğan kazanç kaybının ödenmediğini;
davacının gazete dağıtım işi yapan şirketin Kahramanmaraş bayisi olduğunu ve aracın günlük kazancının
350,00 TL. olduğunu, davacı aracının tamirde kaldığı bir aylık süre nedeniyle kazanç kaybı oluştuğunu, (değer
kaybından tüm davalılar ile kazanç kaybından sadece araç sahipleri ve sürücüleri sorumlu olmak kaydıyla)
23.000,00 TL. araç değer kaybı ile 10.000,00 TL. kazanç kaybının kaza tarihinden işleyecek reesekont faiziyle
birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiştir.

Davalılar vekilleri, kusur ve zarara itiraz ederek davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, kararda yazılı gerekçelerle ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davalı … şirketleri yönünden
davanın reddine, diğer davalılar yönünden davanın kısmen kabulü ile 3.500,00 TL. değer kaybı ve 3.000,00
TL. kazanç kaybı toplamı 6.500,00 TL’nin davalılardan tahsiline, fazla isteğin reddine dair verilen hükmün
davacı vekili, davalılar … ve … vekili ile davalı ….Ltd. Şti. vekili tarafından temyizi üzerine, Dairemizin
25.01.2016 tarih, 2015/10017 Esas ve 2016/832 Karar sayılı ilamı ile karar bozulmuştur.

Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılamada toplanan delillere göre; davanın kısmen kabulü ile
17.000,00 TL. araç değer kaybı ve 2.800,00 TL. kar mahrumiyet zararı olmak üzere toplam 19.800,00 TL’nin
dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsiline, sigorta şirketinin poliçesindeki limitle
sorumlu tutulmasına, fazla isteğin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili, davalılar … ve … vekili ile
davalı … … Sigorta A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.

1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince toplanan delillerin
takdirinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına; daha önce temyize konu edilip kesinleşen yönlere
ilişkin temyiz itirazlarının yeniden incelenmesinin mümkün olmamasına; konusunda uzman bilirkişi heyeti
tarafından düzenlenen raporla, araç değer kaybının usulünce belirlenmiş ve bu raporun hükme esas alınmış
olmasına göre; davacı vekili, davalılar … ve … vekili ile davalı … …Sigorta A.Ş. vekilinin aşağıdaki bentlerin
kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.

2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan araç değer kaybı ve araç mahrumiyet bedelinin tahsili istemine
ilişkindir.

Davalı … Sigorta A.Ş, diğer davalı … Gıda A.Ş’ye ait aracın trafik sigortacısı olup ZMSS poliçesi gereği,
davacının aracında meydana gelen hasara ilişkin gerçek zarar miktarı ile sınırlı sorumludur. Davacı vekili, araç
mahrumiyeti zararının sigorta şirketleri dışındaki davalılardan tahsilini talep etmiş olmasına ve Dairemizin
önceki bozma ilamında da trafik sigortacısının bu zarardan sorumlu olmadığı açıkça belirtilmiş olmasına
rağmen, davalı … şirketinin araç mahrumiyetinden kaynaklanan kazanç kaybından sorumlu tutulduğu
görülmektedir.

Kazanç kaybına ilişkin zararın, kazadan kaynaklanan dolaylı zarar mahiyetinde olduğu ve davalı trafik
sigortacısının sadece doğrudan zararlardan sorumlu olduğu, bu zararın Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası
Genel Şartları ve poliçe özel şartları uyarınca teminat kapsamında bulunmadığı dikkate alınarak hüküm tesisi
gerekirken, 6100 sayılı HMK’nun 26/1. maddesindeki taleple bağlılık ilkesine de aykırı biçimde (davacı talebi
aşılarak) kazanç kaybından trafik sigortacısının sorumlu tutulması doğru olmamıştır.

3-Davaya konu edilen kazanç kaybının belirlenmesine ilişkin araştırma ve yapılacak hesabın esasları,
Dairemizin önceki bozma ilamında detaylı biçimde belirtilmiş olmasına rağmen, bozma ilamında belirtilen
esaslara uygun olmayacak biçimde bu zarar kalemi için hesap yapan yetersiz rapora göre karar verildiği
görülmektedir.

Davacının özel (K1) yetki belgesiyle gazete dağıtım işinde kullandığı aracının onarımı süresince, özel yetki
belgesi bulunmayan bir başka araçla işini sürdürmesi mümkün değildir. Bu nedenle de, davacının bayisi olduğu
şirketten kaza tarihi itibariyle o araçla yapılan dağıtım işi için davacıya yapılan ödemenin sorulması; gerekirse
davacının ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılması; aracın makul tamir süresi olarak belirlenen 14 gün için kazanç kaybının belirlenmesi gerekir.

Açıklanan vakıalar karşısında mahkemece; Dairemizin önceki bozma ilamında kazanç kaybı belirlemesine
ilişkin belirtilen hususlar da dikkate alınıp, davacının bayisi olduğu … Paz. Dağ. A.Ş’nin 10.03.2017 tarihli
cevabi yazısı içeriği (davacıya 1 ay için yapılan ödemeye ilişkin olduğu gözden kaçırılmadan), aracın 14 günlük
makul tamir süresi, araç için yapılacağı halde aracın kullanılamaması nedeniyle tasarruf edilen yakıt, şoför
ücreti, amortisman vs.’nin düşülmesi gerekliliği hususları gözetilerek ve gerekirse davacının ticari defterleri
üzerinde inceleme de yapılarak, kazanç kaybı hesabının yapıldığı ek rapor alınıp oluşacak sonuca göre karar
verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.